W czerwcu 2025 wzięłyśmy udział w międzynarodowych warsztatach „Empowering Voices: Citizens’ Role in Shaping Ukraine’s Future”, które odbyły się w Wiedniu. Organizowała je ERSTE Foundation w ramach programu Policy Labs.

Przez trzy dni (25–27 czerwca) pracowałyśmy razem z osobami z organizacji obywatelskich, samorządów, instytucji kultury i organizacji międzynarodowych nad odpowiedzią na pytanie: jak skutecznie włączyć obywatelki i obywateli w odbudowę i demokratyzację Ukrainy?

W programie były m.in:

• panele z osobami eksperckimi z Ukrainy i UE,
• interaktywne sesje World Café o budowaniu zaufania i zaangażowaniu lokalnych społeczności,
• prezentacje dobrych praktyk w edukacji obywatelskiej, inkluzyjnym planowaniu i kulturze jako przestrzeni współdecydowania,
• wspólne tworzenie rekomendacji dla instytucji europejskich.

Dużo miejsca poświęcono takim tematom jak odporność społeczna, reintegracja osób weteranckich, przeciwdziałanie traumie i wsparcie młodzieży oraz grup marginalizowanych.

Dzięki udziałowi mogłyśmy wymienić doświadczenia, pokazać nasze działania na rzecz osób aktywistycznych i instytucji kultury oraz dołączyć do sieci osób i organizacji działających na styku demokracji, edukacji i regeneracji społecznej.

Więcej o programie Policy Labs: policylabs.net

Do Wiednia pojechałyśmy z głowami pełnymi pytań i sercami otwartymi na wymianę energii i doświadczeń. Już od pierwszych chwil czuło się atmosferę wspólnoty i ogromnej chęci współdziałania – sala pełna osób z Ukrainy, Europy, organizacji społecznych, instytucji i samorządów, połączonych wspólnym celem: jak odbudować społeczeństwo obywatelskie i demokrację w Ukrainie.

Dzień 1: Budowanie więzi i zaufania

Pierwszy dzień rozpoczął się powitaniem od organizatorów z ERSTE Foundation i austriackiego MSZ. Każde kolejne przedstawienie się uczestniczek i uczestników pokazywało, jak różnorodne mamy perspektywy i jak wiele możemy się od siebie nauczyć.
Panel o odbudowie zaufania i znaczeniu relacji społecznych zapadł mi w pamięć – szczególnie głos dziennikarki Kateriny Sergatskovej o roli mediów i lokalnych społeczności w tworzeniu usług publicznych i wspieraniu ludzi w kryzysie.
Po południu usiadłyśmy przy stolikach World Café i w mniejszych grupach rozmawiałyśmy o budowaniu więzi, sile wspólnot w trudnych czasach i tym, że relacje są fundamentem każdej zmiany. To był bardzo poruszający i inspirujący dzień, zakończony wspólną kolacją i rozmowami przy winie o tym, co jeszcze możemy zrobić razem.

Dzień 2: Partycypacja i demokratyzacja

Drugi dzień przyniósł jeszcze więcej inspiracji. Zaczęła Liubov Halan z „Pryncyp”, opowiadając o weteranach i ich roli we współtworzeniu kraju – mówiła o godności i o tym, że nikt nie powinien zostać z boku.
Podczas sesji „Citizens shaping democracy” poznawałyśmy konkretne narzędzia do współdecydowania i dobre praktyki z Ukrainy, Polski, Belgii, Niemiec. W World Café padło wiele świetnych pomysłów na to, jak instytucje mogą być bardziej inkluzywne i bardziej „dla ludzi”.
Popołudniowa sesja o integracji europejskiej i edukacji obywatelskiej dała dużo do myślenia. Czułam się, jakbyśmy wspólnie tworzyli mapę przyszłości, w której edukacja, solidarność i współpraca są najważniejsze.

Dzień 3: Wnioski i plany

Ostatni dzień zaczęłyśmy od wystąpienia przedstawicielki Komisji Europejskiej o przyszłości partycypacji w UE. Potem zespół KEA zebrał nasze dotychczasowe rozmowy i przedstawił propozycje rekomendacji. Było widać, że każdy głos się liczy – podczas sesji konsultacyjnej mogliśmy jeszcze dopisać swoje wnioski i kierunki działań.

Na koniec moderatorzy podsumowali trzy dni intensywnej pracy i energii, która nas połączyła. Rozstałyśmy się z poczuciem, że każdy i każda z nas wraca z Wiednia z konkretnymi inspiracjami i nową siłą do działania.

Zabieramy ze sobą mnóstwo pomysłów, nową sieć kontaktów i przekonanie, że regeneracja i demokratyzacja zaczynają się właśnie od takich spotkań – pełnych rozmów, uważności i współodpowiedzialności.

Dziękujemy ERSTE Foundation za zaproszenie i za wszystkie rozmowy – w salach warsztatowych i przy wspólnym stole. Ta energia zostanie z nami na długo!